අතීතයට කළු පැල්ලමක් එක්කරමින් පාස්කු ඉරිදා ත්‍රස්ත ප්‍රහාරය සිදුවී අදට (21දා) දෙවසරක් ගත වී හමාරය. පාස්කු ප්‍රහාරයේ අග - මුල සෙවීමට පත්කළ කොමිසමට කාලයෙන් කාලයට විවිධ පුද්ගලයන් කැඳවුවත්, වසර දෙකක් ගතවනතුරුත් ප්‍රහාරයෙන් පීඩාවට පත්වූවන්ට සාධාරණයක් ඉෂ්ට කිරීමට වගකිවයුත්තෝ අපොහොසත් වීම මහත් ඛේදයකි. පාස්කු ප්‍රහාරය සිදු වී දෙවසරක කාලයක් ගතවෙද්දී යළි ඒ පිළිබඳව අවධානයක් යොමු කිරීමට අපි සිතුවෙමු.

තමා සතු දෙයක් තවත් කෙනෙකු වෙනුවෙන් හෝ කෙනෙකුගේ අවශ්‍යතාවක් වෙනුවෙන් ලබාදීම, පූජා කිරීම හෝ අත්හැරීම බුද්ධ දේශනාවේ ’’දානය’’ ලෙස සලකනු ලබයි. උතුම් වූ ලොව්තුරා බුද්ධත්වය ලැබීම උදෙසා බෝසත්වරුන් සිදුකළ අප්‍රමාණ කැපීකිරීම් අතර දානය විශේෂ කොට සැලකූ උතුම් කුසල ක්‍රියාවකි. එසේම මේ මහානීය දාන පාරමිතාව නුවණින් සිතා බලා, නොමඟ නොගොස් ප්‍රඥාවෙන් සිදුකළ යුතු කුසල ක්‍රියාවක් බවද සිහිපත් කරන්නකි.

‌‍දෙතොල රතු පැහැ වන තෙක් බුලත් හැපීම මෙසිරිලක වැසියන් වෙතින් ඈත්ව නොයන පුරුද්දකි. අනාදිමත් කාලයක පටන් මෙරට සාම්ප්‍රදායික ගැමි ජනසමාජය තුළ ’’බුලත් විට’’ හැපීමේ පුරුද්ද පවතින්නට ඇතැයි අනුමාන කළ හැකිය. සති පොළේ, ගමේ කඩ පිළේ සිදුවන බුලත්, පුවක් වෙළෙඳාමද අද ඊයේ ආරම්භ වූවක් නොවේ. එහෙයින්ම ගම්මැදිවල බුලත්, පුවක්, දුම්කොළ වවා දිවි සරිකරන පිරිසද එකෙකු දෙන්නෙකු නොවේ. කොහේ කොතැනක හෝ ඇති කඩමණ්ඩි යාබදව සේම විසල් ව්‍යාපාර ඇති නගර මධ්‍යයේ අතෝරක් දෙනා යන එන මහ ම

තමන්ගේ කේන්දරය පරීක්ෂා කර තමන්ට වැලඳෙන්නට යෙදෙන රෝගාබාධ පවා පෙර තියා දැනගැනීමට හැකියාවක් පවතින බව සවිස්තරාත්මකව ගෙන එන්නේ ජ්‍යෝතිෂපති, වාස්තු විද්‍යා උපදේශක, ප්‍රවීණ ජ්‍යෝතිර්වේදී ලත්පදුරේ දොන් දිශාන්ත මහතායි.

හම්බන්තොට වනඅලි කළමනාකරණ රක්ෂිතය නීත්‍යානුකූලව ප්‍රකාශයට පත්කරන ලෙසට ගෙන ගිය අරගලවලට සුබදායී පිළිතුරු පසුගිය සතියේ ලැබිණ. මේ එම රක්ෂිතය ප්‍රකාශයට පත්කිරීම හා ඉන් ඔබ්බට දිවෙන කරුණු කාරණා පිළිබඳ ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණ හා පර්යේෂණ කවයේ කැඳවුම්කරු සුපුන් ළහිරු ප්‍රකාශ් මහතා දැක්වූ අදහස් ඇසුරෙන් ගෙන එන සටහනකි.

උත්සව සමයෙන් පසු රටේ ගමන් මග සහ ආර්ථික තත්ත්වය පිළිබඳවත්, ආණ්ඩුවේ කටයුතු සම්බන්ධවත් ආණ්ඩුවේ හවුල්කාර පක්ෂයක් වන ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ ප්‍රචාරක ලේකම් පාර්ලිමේන්තු මන්ත්‍රී ශාන්ත බණ්ඩාර මහතා සමග අපි සාකච්ඡා කළෙමු. ඔහු ඒ සම්බන්ධයෙන් පැවසුවේ මෙවැනි අදහසකි.

හම්බන්තොට වනඅලි කළමනාකරණ රක්ෂිතය නීත්‍යානුකූලව ප්‍රකාශයට පත්කරන ලෙසට ගෙන ගිය අරගලවලට සුබදායී පිළිතුරු පසුගිය සතියේ ලැබිණ. මේ එම රක්ෂිතය ප්‍රකාශයට පත්කිරීම හා ඉන් ඔබ්බට දිවෙන කරුණු කාරණා පිළිබඳ ජෛව විවිධත්ව සංරක්ෂණ හා පර්යේෂණ කවයේ කැඳවුම්කරු සුපුන් ළහිරු ප්‍රකාශ් මහතා දැක්වූ අදහස් ඇසුරෙන් ගෙන එන සටහනකි.

නව වර්ෂයේ එදිනෙදා ජීවිතය සාර්ථක කරගැනීමට නින්ද හා නිදන කාමරය ජ්‍යෝතිෂවිද්‍යානුකූලව තබාගන්නා ආකාරය පිළිබඳව ටොලමියානු ජෝතිර්වේදය පිළිබඳ ප්‍රවීණයෙකු වන ජෝතිර්වේදී කේ.සී.ජේ.රත්නායක මහතා ගෙනෙන කරුණු ඉදිරිපත් කිරීමකි.

ගෙවුණු කෝවිඩ් වසර තුළ කහ ආනයනය තහනම් කිරීමත් සමග ’හොද්දට කහත් නැතැයි’ ජනතාව අතර ප්‍රබල චෝදනාවක් විය. අපි ලබන වසරේ මේ අර්බුදය ජයගන්නවා යැයි රජය පාර්ශ්වයෙන් පිළිතුරු දුන්නේය. එසේනම් ඒ අර්බුදයේ නව මුහුණුවර කෙබඳුද යන්න පිළිබඳ අපි අපනයන කෘෂිකර්ම දෙපාර්තමේන්තුවේ අධ්‍යක්ෂ ජනරාල් ආචාර්ය අරුණ පී හීන්කෙන්ද මහතාගෙන් විමසුවෙමු.

ලෝක ගෝලයේ දකුණු අර්ධ ගෝලයේ සිට උතුරු අර්ධ ගෝලයට සූර්යයා ගමන් කිරීම ග්‍රීෂ්ම කාලයේ සිදුවන්නකි. ඒ අනුව සාමාන්‍යයෙන් ලංකාවට ඉහළින් ඉර මුදුන් වීම සිදුවන්නේ අප්‍රේල් මාසයේ 5වෙනිදා සිට 14වැනිදා දක්වා කාලය තුළයි. සූර්යයා දෘෂ්‍ය ලෙස උතුරට ගමන් කිරීමේදී ශ්‍රී ලංකාවට ඉහළින් හිරු මුදුන් වීම මෙම මස 14වැනිදා දක්වා සිදුවන බව කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව පවසයි.

වෛද්‍ය විශේෂඥයන් පවසන පරිදි තවත් වසර ගණනාවක් අපට කෝවිඩ් රෝගය සමග ජීවත් වීමට සිදුවන බැවින්, නිරන්තරයෙන් කෝවිඩ් පර්යේෂණවලට මුහුණ දීමට සිදුවනු ඇත. එහිදී පී.සී.ආර්. පරීක්ෂණයකට විශාල මුදලක් සහ කාලයක් වැයවේ. නමුත් පුද්ගලයෙකුට කෝවිඩ් පරීක්ෂණයක් සිදු කර එහි ප්‍රතිඵලය කෙටි වේලාවකදී දැනගත හැකි කාර්යක්ෂම කෝවිඩ් පරීක්ෂණයක් සැලසුම් කිරීමට පසුගිය දිනෙක පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පර්යේෂකවරු පිරිසක් සමත් වූහ. මේ, ඒ පිළිබඳව පේරාදෙණිය විශ්වවිද්‍යාලයේ පශු මහජන සෞඛ්‍

වර්තමානය වන විට ශ්‍රී ලංකාවේ අලි-මිනිස් ගැටුම වඩාත් උග්‍ර වෙමින් පවතී. මෙම අලි- මිනිස් ගැටුම හේතුවෙන් ලංකාවෙන් වාර්තා වන 6000ක තරම් වූ වනඅලි ගහනයෙන් පසුගිය 2014 වර්ෂයේ සිට 2021 මාර්තු දක්වා කාලය තුළදී වාර්තා වී ඇති දත්තවලට අනුව පමණක් වනඅලි 2087 දෙනෙකුට අධික ප්‍රමාණයක් මෙන්ම මිනිස් ජීවිත 550කට ආසන්න ප්‍රමණයක් අහිමි වී තිබේ. මේ අතරින්ද ඉහළම අලි හා මිනිස් මරණ වාර්තා වී ඇත්තේ 2019 වර්ෂයේදී වන අතර, එය වනඅලි 415 දෙනෙකු හා මිනිස් ජීවිත 115කි. මේ ආකාරයෙන

එක්සත් ජාතීන්ගේ සංවිධානය මගින් ’ක්‍රීඩා ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ සහ සාමය පිළිබඳ දිනය’ ලෙස අද (06දා) දිනය නම්කර තිබේ. ඒ නිමිතිකොට ගෙන සෞඛ්‍ය අමාත්‍යාංශයේ බෝනොවන රෝග ඒකකය විසින් අප්‍රේල් මාසය ’ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් ප්‍රවර්ධනය කිරීමේ මාසය’ ලෙස හඳුන්වා දී තිබේ. ඒ, ශාරීරික ක්‍රියාකාරකම් සඳහා ජනතාව උනන්දු කරවීම තුළින් බෝ නොවන රෝග වළක්වා ගැනීමේ අරමුණෙනි.

පසුගිය 2015 වර්ෂයේ සහ 2020 වර්ෂයන්හී පැවැති පාර්ලිමේන්තු මහ මැතිවරණ සඳහා ඉදිරිපත් වූ සියලුම පක්ෂවල අපේක්ෂකයන්ගෙන් තම වත්කම් හා බැරකම් ප්‍රකාශකොට, මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව වෙත දැනුම් දුන් සංඛ්‍යාව සියයට 35කටත් අඩු බව, තොරතුරු දැනගැනීමේ පනත මගින් මැතිවරණ කොමිෂන් සභාව මගින් ලබාගත් තොරතුරුවලින් අනාවරණය වේ.

(LONG READS) අලුත් අවුරුද්ද වෙනුවෙන් උත්සව සංවිධානය කිරීමට අවසරයක් ලැබේද යන්න පිළිබඳ බොහෝ දෙනා සිටියේ දෙගිඩියාවකිනි. මේ දෙගිඩියාවට පිළිතුරු ලෙස සෞඛ්‍ය සේවා අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා විසින් පසුගියදා මාර්ගඋපදේශ සංග්‍රහයක් නිකුත් කරනු ලැබීය.

දෙදෙනෙකු විවාහවීමට පෙර පොරොන්දම් පරික්ෂා කර බැලීම අනාදිමත් කාලයේ සිට සිදු කෙරෙන්නකි. පොරොන්දම් නොගැළපීම නිසාම ප්‍රේම සබඳතා විවාහය දක්වා ගෙනයාමට අවසර නොදෙන වැඩිහිටියන්ද අප සමාජයේ සිටිති. ටොලමියානු ප්‍රවීණ ජ්‍යොතිර්වේදී කේ.සී.ජේ. රත්නායක මහතා මෙවර සාකච්ඡා කරන්නේ විවාහයක් සඳහා පොරෙන්දම් ගැළපිය යුතුමද? යන කාරණය සම්බන්ධවයි.

මේෂයට යාම අරඹා පූර්ණව මේෂයට පිවිසෙන මෙම කාලය නොනගතයයි. ඒ අනුව ඉහතින් සඳහන් කළ පැමිණි නැති නො+අග යනු මෙයයි. සූර්යයා පැමිණි පසු නොනගතය අවසන් වේ. මෙය සාමාන්‍යයෙන් සුබ ඵල අඩු කාලයකි. ඉන් පූර්ව පුණ්‍යකාලය ආගමික කටයුතු සඳහාම පමණක් යොදාගැනීම සුබ යැයි කියැවේ. අපර පුණ්‍ය කාලය ආරම්භය අලුත් අවුරුදු උදාවයි. එනම් සූර්යය මධ්‍ය ලක්ෂය මේෂයට පතිත කළ විටයි. මෙම අපර පුණ්‍ය කාලයේ යෙදෙන නැකැත් තුළින් ඉතිරි චාරිත්‍ර සිදුවේ.

කුම්භ, මීන වැනි ලග්න හිමියන්ට මේ සතියේ ධනය දේපළ ඉපැයීම් මාර්ග මෙන්ම උරුම හිමිකම් අයිතිවාසිකම් හා කිසියම් ලාභ ප්‍රයෝජනාදියක් හිමිවීමේ භාග්‍යයන් උදාවන අතරම, තම ජීවනෝපාය මාර්ගයන් රැකියා ව්‍යාපාර සමගම තම දෛනික ජීවන ගමනේ බොහෝ අත්‍යාවශ්‍ය කාර්යන්හී ප්‍රගතියක්, සාර්ථකත්වයක් ස්ථාවරභාවයක් සතිය පුරා ගෙනදෙන, ගොඩනගන ශුභඵලදායී සතියකි.

ශ්‍රී ලංකාවේ අවසාන රජු හෙවත් වඩිග රජා යැයි ජනතාවගේ දැඩි අප්‍රසාදයට ලක්වූ රජෙකු ලෙස ප්‍රචලිත ශ්‍රී වික්‍රම රාජසිංහ රජු සම්බන්ධයෙන් ඇසෙන පුවත් සමග, මේ එකී රසබර අතීතයක මතක සටහන් අවදි කිරීමකි.

මටත් අධ්‍යාපන කටයුතුවලට මුදල් ඕනවෙලා තිබුණා. තවදුරටත් ගෙදරට බරක් වෙන්න බැරි නිසා අන්තිම වතාවට කියල හිතාගෙන ගෙදරින් සල්ලි අරන් ගිහින් පාඨමාලාවට එකතු වුණා. කාලයක් ගිහිල්ලා ඒක රැවටීමක් කියලා තේරුම් ගන්නකොට සෑහෙන සල්ලි ප්‍රමාණයක් විනාශ වෙලයි තිබුණේ.

අප්‍රේල් පළමුවැනිදාට යෙදෙන මෝඩයන්ගේ දිනය සැමරීම සඳහා දෙහිවල මුහුදු තීරයේ දැවැන්ත උත්සවයක් සංවිධානය කරතිබෙනු දැකීමෙන් පස්වනක් ප්‍රීතියෙන් පිනාගියෙමි. මතක ඇති කාලෙක කවුරුන් හෝ කළ බුද්ධිමත්ම වැඩේ යැයි මම කොළයක ලියා පොතක් ඇතුළේ දැමීමි.

වනඅලි උන්ගේ ජනාවාස පැහැර ගැනීමේ වේදනාවෙන් මිනිසුන් හා ගැටුමට එති. පෑවිල්ලට හසුවී වන මැද දියකඩිති ආදිය සිඳී යන විට බීමට ජලය, කෑමට යමක් සොයා අලි ගම් වදිති. ඒ එන ගමනේදී හේන්, කුඹුරු ආදියෙහි භවභෝග විනාශ කරති. සමහර තැනකදී අලි පහරදීමෙන් මිනිස් ජීවිත අකාලේ අහිමි වෙයි. අලින්ට සිය වගා බිම්, ජනාවාස විනාශ කිරීමට ඉඩ නොහරින මිනිස්සු ඔවුනට තුවක්කු බඳිති. සමහර විට වෙඩි තබති. හක්කපටස් ගිල්වති. මේ අලි - මිනිස් ගැටුම රටෙහිම පතළය.

’ඇෆ්ලටොක්සීන්’ නම් විෂ කාරකය අඩංගු වූ පොල්තෙල් මෙරටට ගෙන්වීම පිළිබඳව මේ දිනවල විශාල වශයෙන් කතාබස් ඇති වී තිබේ. මේ වනවිට ශ්‍රී ලංකා ප්‍රමිති ආයතනය මගින් සිදුකළ තත්ත්ව පරීක්ෂාවලදී එම විෂ කාරකය අඩංගු පොල්තෙල් මෙරටට ගෙන් වූ සමාගම් තුනක් තත්ත්ව පරීක්ෂාවෙන් අසමත් වී තිබේ.

කෝවිඩ් වසංගතයේ බලපෑමත් සමග රටේ ආර්ථිකය ස්ථාවරව පවත්වාගෙන යාමේ අරමුණෙන් යම් යම් භාණ්ඩ ආනයනය තාවකාලිකව සීමාකරන බව මීට වසරකට පමණ පෙරදී රජය සඳහන් කළේය. එලෙස සීමා කළ ඇතැම් භාණ්ඩවල සීමා මෙතෙක් ලිහිල්කර නොමැති අතර, මෙහිදී ටයිල් සහ සනීපාරක්ෂක උපාංග ආනයනකරුවන් දැඩි අසීරුතාවයට පත්ව ඇති බව එම සංගමය ප්‍රකාශ කරයි. මේ සම්බන්ධයෙන් අපි ටයිල් සහ සනීපාරක්ෂක උපාංග ආනයනකරුවන්ගේ සංගමයේ උප සභාපති ශමේන්ද්‍ර ගුණසේකර මහතා සමග සාකච්ඡා කළෙමු.

මේ සතියේ ධනය දේපළ ඉපැයීම් මාර්ග මෙන්ම උරුම හිමිකම් අයිතිවාසිකම් හා කිසියම් ලාභ ප්‍රයෝජනාදියක් හිමිවීමේ භාග්‍යයන් උදාවන අතරම, තම ජීවනෝපාය මාර්ගයන් රැකියා ව්‍යාපාර සමගම තම දෛනික ජීවන ගමනේ බොහෝ අත්‍යාවශ්‍ය කාර්යයන්හී ප්‍රගතියක්, සාර්ථකත්වයක්, ස්ථාවරභාවයක් සතිය පුරා ගෙනදෙන, ගොඩනගන ශුභඵලදායී ලග්න වනුයේ මිථුන, කටක, සිංහ, කන්‍යා, තුලා, ධනු, මකර වැනි ලග්නයන්ය.

මෙරට බුද්ධි අංශ සම්බන්ධයෙන් සමාජය පුරා දේශපාලනඥයන් සහ ඇතැම් කණ්ඩායම් විසින් පතුරුවන ව්‍යාජ තොරතුරු හේතුවෙන් රටට දිගුකාලීන හානියක් සිදුවීම වැළැක්විය නොහැකිය. බුද්ධි අංශවල සාමාජිකයන්ට මුහුණ දීමට සිදු වූ දෛවෝපගත සිදුවීම් රාශියක් තිබේ. අතුරුගිරියේ මිලේනියම් සිටි පාවා දීම ඒ අතර එක් සිදුවීමක් පමණි. සැබෑ සත්‍යය විකෘති කරමින් සිදුකරන පටු විවේචන සෑමවිටම කෙටිකාලීන සහ දිගුකාලීන ජාතික විනාශවලට අත වනන්නේය. මේ නිසා මෙම විෂය සම්බන්ධයෙන් කෙටි සටහනක් තැබීම වැදගත්

ජිනීවා මානව හිමිකම් කවුන්සලයේ ශ්‍රී ලංකාවට එරෙහි යෝජනාව පෙරේදා (23දා) වැඩි ඡන්දයෙන් සම්මත විය. ඡන්ද විමසීමේදී පක්ෂව ජන්ද 22ක් ලැබුණු අතර, විපක්ෂව ජන්ද 11ක් ලැබිණ. ඉන්දියාව ඇතුළු රටවල් 14ක් ඡන්දය දීමෙන් වැළකී සිටීමද මෙහිදී කැපී පෙනුණ තත්ත්වයකි. මෙම යෝජනා සම්මත වීමත් සමග අපේ රටට සිදුවන්නේ කුමක්ද? යන්න පිළිබදව මානව හිමිකම් පිළිබඳ පෘථුල දැනුමක් ඇති, වර්තමානයේ කොළඹ විශ්ව විද්‍යාලයේ ශ්‍රීපාලි මණ්ඩපයේ මණ්ඩපාධිපති, නීතිඥ මහාචාර්ය ප්‍රතිභා මහානාම හේවා මහත

කොළඹ සහ නුවර ප්‍රදේශය තුළ වායු දූෂණය වැඩි වශයෙන් ඉහළ ගොස් ඇති බවට පසුගිය දිනවල විශාල කතිකාවක් ඇති විය. ඊට අමතරව ලංකාවේ තවත් නගර කිහිපයක්ම එවැනි තත්ත්වයකට මුහුණ දෙමින් සිටින බවටද දැකගන්නට ලැබිණ. මෙවැනි තත්ත්වයන් හමුවේ වායු දූෂණය නිසා ජනතාවගේ සෞඛ්‍යය ආරක්ෂා කිරීම සිදුවන්නේ කෙසේද යන්න පිළිබඳව සාකච්ඡා කිරීම ඉතා වැදගත්ය. ඒ පිළිබඳව ඊයේ (23දා) ශ්‍රී ලංකා වෛද්‍ය සංගම් ශ්‍රවණාගාරයේදී මාධ්‍ය සාකච්ඡාවක් පැවැත්විණ.

වසර 1991දී ආරම්භ කරන ලද ජාතික නාමල් උයනට මේ වන විට වසර 30ක් සම්පූර්ණ වී තිබේ. මේ කාලය තුළ සුවිශාල භූමි ප්‍රදේශයක පැතිරුණු වනාන්තර භූමියක් සංරක්ෂණය කිරීමට කැප වූයේ ජාතික නාමල් උයනේ වනවාසී රාහුල හිමියන්ය. නාමල් උයනේ 30වැනි සංවත්සරය සම්බන්ධයෙන් උන්වහස්සේ දැක්වූ අදහස් ඇසුරෙන් මෙම ලිපිය සැකසේ.