ජුනි මස අග භාගයේදී වෛද්‍ය විශේෂඥයන් පැවසුවේ ඔක්තෝබර් මාසය වනවිට ඉන්දියාවට තුන්වැනි කොරෝනා රැල්ලක් ඇති විය හැකි නමුත් එය විනාශකාරී අප්‍රේල්-මැයි වසංගතයට වඩා හොඳින් පාලනය කළ කරගැනීමට හැකිවනු ඇති බවයි.

කොරෝනා වෛරසයේ ඉතා බෝවන ඩෙල්ටා ප්‍රභේදය ඉතාලියේ ආධිපත්‍යය ලබාගෙන ඇති බව එරට ජාතික සෞඛ්‍ය ආයතනය අද (30දා) ප්‍රකාශ කළ අතර, ජූලි 20දා වනවිට වාර්තා වන ආසාදිතයන්ගෙන් 94.8%ක්ම ඩෙල්ටා ආසාදිතයන් බව පවසයි.

මියන්මාරයේ අවුන්සාන් සු කීගේ නායකත්වයෙන් යුතු ආණ්ඩුව පසුගිය පෙබරවාරි 01දා බලයෙන් පහ කළ දින සිට හමුදාව සහ අලුතින් පිහිටුවන ලද කැරලි හමුදාවන් අතර විරෝධතා හා සටන් සමග මියන්මාරය අවුල් ජාලාවක් වී තිබේ.

අග්නිදිග ආසියාවේ ආසාදන රැල්ලක් සමග පොරබදමින් සිටින මියන්මාරයේ හමුදා පාලකයා කොරෝනා වෛරසය පාලනය කිරීම සඳහා ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවෙන් වැඩි සහයෝගයක් අපේක්ෂා කරන බව එරට රාජ්‍ය මාධ්‍ය අද (28දා) වාර්තා කළේය.

ඩෙල්ටා ප්‍රභේදය පැතිර යාම වැළැක්වීම සඳහා රටේ විශාලතම නගරයේ පදිංචිකරුවන් තවත් මාසයකට දැඩි පීඩනයකට ලක්ව ඇති බැවින් එන්නත් කිරීමෙන් පමණක් සිඩ්නි නුවර කොවිඩ්-19 අගුලු දැමීම අවසන් නොවන බව ඔස්ට්‍රේලියානු අග්‍රාමාත්‍ය ස්කොට් මොරිසන් අවධාරණය කරයි.

පසුගිය සතියේ සිට ඔලිම්පික් උළෙල සඳහා සත්කාරකත්වය සැපයූ ටෝකියෝ නුවරින් පමණක් අද දිනයේ දෛනිකව කොවිඩ්-19 ආසාදිතයන් 3,177 ක් වාර්තා කර තිබේ.

පසුගිය සතිය හා සසඳන විට ගෝලීය වශයෙන් නව ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව 8%කින් ඉහළ ගොස් ඇති අතර එය බොහෝ දුරට ඇමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ සහ බටහිර පැසිෆික් කලාපවල සැලකිය යුතු වැඩි වීමකට හේතු වී ඇති බව ලෝක සෞඛ්‍ය සංවිධානය සිය සතිපතා යාවත්කාලීන වාර්තාවේ සඳහන් කරයි.

වසංගතය භාවිත කරමින් වෙනත් රටවල් අපකීර්තියට පත් කිරීම සහ මූලාරම්භය සොයා ගැනීමේ ප්‍රශ්නය දේශපාලනීකරණය කිරීම මගින් ජාත්‍යන්තර ප්‍රජාවගේ දැඩි අතෘප්තිය හා ප්‍රබල විරෝධය අවුලුවනු ඇති බවත් එය කිසිවිටෙකත් සාර්ථක උපාය මාර්ගයක් නොවන බවත් චීනය පවසයි.

රටේ විශාලතම නගරය තුළ කොවිඩ්-19 පැතිර යාම කලින් බලපෑමට ලක් නොවූ ප්‍රදේශයන් වෙත පවා ව්‍යාප්ත වීම නිසා ඔස්ට්‍රේලියානු බලධාරීන් සිඩ්නි නුවර සති තුනක් හෝ හතරක් ලොක්ඩවුන් තත්ත්වය දීර්ඝ කරනු ඇතැයි අපේක්ෂා කෙරේ.

කොවිඩ්-19 මර්දන එන්නත ලබාගත් අයවලුන් පවා වෛරසය වේගයෙන් ව්‍යාප්ත වන ප්‍රදේශවල ගෘහස්ථව ගැවසෙන විට මුඛ ආවරණ පැලඳ සිටිය යුතු බවට එක්සත් ජනපදයේ රෝග පාලනය හා වැළැක්වීමේ මධ්‍යස්ථානය නිර්දේශ කරයි.

ඇෆ්ගනිස්ථානය, ආර්ජන්ටිනාව, බ්‍රසීලය, ඊජිප්තුව, ඉතියෝපියාව, ඉන්දියාව, ඉන්දුනීසියාව, ලෙබනනය, පාකිස්තානය, දකුණු අප්‍රිකාව, තුර්කිය, වියට්නාමය සහ එක්සත් අරාබි එමීර් රාජ්‍යය ඇතුළු රටවල් ගණනාවක සංචාරය කිරීම හෝ සංක්‍රමණය කිරීම සෞදි අරාබිය විසින් තහනම් කර තිබේ.

ජනාධිපතිවරයා ආරක්ෂා කිරීම සඳහා විශේෂ ජනාධිපති ආරක්ෂක අංශයක් තිබියදීත් මේ ආකාරයෙන් සිය පෞද්ගලික නිවසටම පැමිණ ප්‍රහාරයක් එල්ල කිරීමේදී මේ පිටුපස ඔහුගේ ආරක්ෂක යාන්ත්‍රණයේ යම් හිදැසක් හිතාමතාම ඇති කර ඇති බවට චෝදනා නැගෙයි.

ඉන්දියාවේ ප්‍රථම වරට හදුනාගත් ඩෙල්ටා ප්‍රභේදය, පෙර අනුවාදයන්ට වඩා එන්නත් ලැබූ පුද්ගලයන්ට පවා ආසාදනය වීමේ හැකියාව ඇති බවට සාක්ෂි වැඩි වෙමින් පවතින අතර, ඔවුන් විසින් වෛරසය සෙසු අයට පැතිරවීමට පවා ඉඩ තිබීම ගැන කණස්සල්ල පළ වී ඇතැයි මෙම විශේෂඥයෝ පවසති.

සමීක්ෂණයට අනුව, ගෝලීය ප්‍රතිචාර දැක්වූවන්ගෙන් 80%ක් විශ්වාස කර ඇත්තේ මෙම ප්‍රශ්නය දේශපාලනීකරණය වී ඇති බවයි.

තමන් රැගෙන යන භාණ්ඩ විනාශ වන බැවින් දේශසීමා විවෘත කර දෙන ලෙසට වෙළෙන්ඳන්ගෙන් වූ බලපෑම නිසා මෙසේ දේශසීමා විවෘත කර ඇති බව වාර්තා වේ. එනමුදු ඇෆ්ගනිස්ථාන රජයේ හෝ තලේබාන් ප්‍රකාශකයෙකු මේ පිළිබඳ අදහස් දැක්වීම සඳහා කළ ඉල්ලීම්වලට ප්‍රතිචාර දක්වා නොමැත.

එක්සත් ජනපදයේ රෝග පාලන හා නිවාරණ මධ්‍යස්ථානය සහ රාජ්‍ය දෙපාර්තමේන්තුව විසින් ස්පාඤ්ඤය, පෘතුගාලය, සයිප්‍රසය, කිර්ගිස්තානය සහ කියුබාව යන රටවලට සංචාරය නොකරන ලෙසට අනතුරු ඇඟවූයේ එම රටවල කොවිඩ්-19 ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව ඉහළ යාම හේතුවෙනි.

මත්ද්‍රව්‍යවලට එරෙහි සටන තවම අවසන් නොමැති බව, බටහිර රාජ්‍යයන් විසින් නිරන්තරයෙන් චෝදනා කළ එම සටන ආරම්භ කර වසර පහකට වැඩි කාලයක් ගතවී ඇති අවස්ථාවේදී පිලිපීන ජනාධිපති රොඩ්රිගෝ ඩුටර්ටේ කියා සිටියි.

ගෝලීය වශයෙන් නව කොරෝනා වෛරසය ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව 194,104,000ක් පසුකර ඇති අතර, වෛරසයේ වේගවත් ව්‍යාප්තිය නිසා මහජන සෞඛ්‍ය ක්‍රියාමාර්ගවල (මුඛ ආවරණ, නිතර දෑත් සේදීම, සමාජ දුරස්ථබව) සියලු දෙනා නිරතවීම අතිශය තීරණාත්මක බව විශේෂඥ මතය වී තිබේ.

එක්සත් රාජධානියේ යුද නැවක් මොස්කව් පාලනය කෝපයට පත්කරමින් ක්‍රිමියා අර්ධද්වීපය පසුකර ගමන් කර සති කිහිපයකට පසුව පූටින් මෙම අනතුරු ඇඟවීම් කළේය.

ඊශ්‍රායල් හමුදා ප්‍රකාශකයෙකු නිවේදනයක් නිකුත් කරමින් කියා සිටියේ ඊශ්‍රායල යුද ප්‍රහාරක යානා යොදා ගනිමින් මෙම ප්‍රහාරය එල්ල කළ බවයි.

එක්සත් ජනපදයේ ජාතික සෞඛ්‍ය ආයතනය සමග වසර ගණනාවක් පුරා සහයෝගයෙන් කටයුතු කරන වූහාන් වෛරස් ආයතනයේ චීන විද්‍යාඥයන් සුදුසුකම් ලත් සහ ඉහළ ගෞරවයට පාත්‍ර වූ පිරිසක් බව එක්සත් ජනපද රජයේ ඉහළම බෝවන රෝග විශේෂඥ වෛද්‍ය ඇන්තනි ෆවුසි පවසයි.

ටියුනීසියාවේ පාලක පක්ෂය වන ඉස්ලාමීය දේශපාලන ප්‍රවාහයක් සහිත එනාහ්ඩා පක්ෂය විසින් ජනාධිපතිවරයාගේ තීරණය විප්ලවයට එරෙහි රාජ්‍ය කුමන්ත්‍රණයක් ලෙස ප්‍රකාශ කළේය.

ඉන්දුනීසියාවේ මිලියන 270ක ජනගහනයෙන් 7%කටත් අඩු ප්‍රමාණයක් සම්පූර්ණයෙන්ම එන්නත ලබාදී තිබීම ආසාදන වැඩිවීමට හේතුව බව සෞඛ්‍ය විශේෂඥයෝ පෙන්වා දෙති.

’’නවසීලන්තය මේ පියවර සැහැල්ලුවට ගෙන නැහැ. අපගේ ජාත්‍යන්තර වගකීම් මෙන්ම ළමයින් සම්බන්ධ කාරණය ඇතුළුව මේ විශේෂිත නඩුවේ තොරතුරුද අප සැලකිල්ලට ගෙන තිබෙනවා’’ වෙලින්ටන්හි පැවති කැබිනට් රැස්වීමකින් පසුව ආර්ඩේන් ප්‍රකාශයක් නිකුත් කරමින් කීවාය.

ප්‍රංශයේ කෞතුකාගාර, සිනමා ශාලා හෝ පිහිනුම් තටාක වෙත යන අමුත්තන්ට කොවිඩ්-19 මර්දන එන්නත් ලබාදී ඇති බව හෝ මෑතකදී සෘණාත්මක පරීක්ෂණයක් කර ඇති බව පෙන්වන අවසර පත්‍රයක් ඉදිරිපත් කළ නොහැකි නම් ඔවුන්ට දැනටමත් ඇතුළුවීම තහනම් කර ඇත. එහිදී මහා පරිමාණ උත්සව සඳහා හෝ සමාජශාලාවලට යාමට මෙම අවසර පත්‍රය අත්‍යවශ්‍ය වෙයි.

ගෝලීය වශයෙන් නව කොරෝනා වෛරසය ආසාදිතයන් සංඛ්‍යාව 193,657,000ක් පසුකර ඇති අතර, වෛරසයේ වේගවත් ව්‍යාප්තිය නිසා මහජන සෞඛ්‍ය ක්‍රියාමාර්ගවල (මුඛ ආවරණ, නිතර දෑත් සේදීම, සමාජ දුරස්ථබව) සියලු දෙනා නිරතවීම අතිශය තීරණාත්මක බව විශේෂඥ මතය වී තිබේ.

එන්නත විද ගැනීමෙන් අනතුරුව එන්නත් ලබාගන්නා ලෙස කිර්ගිස්තානයේ ජනාධිපති සාදිර් ජපරොව් මහජනතාවගෙන් ඉල්ලා සිටියේය. ’’අද මට එන්නත ලැබුණා. සාවද්‍ය තොරතුරු විශ්වාස නොකරන්න.’’

කොවිඩ්-19 හි මූලාරම්භය පිළිබඳ නෙදර්ලන්තයේදී සිදුකරන ලද අධ්‍යයනයකින් වසංගතයේ කාල නියමය පිළිබඳ අඛණ්ඩ විවාදයකට තවත් අලුත් පිවිසුමක් ලබාදී තිබේ.

’’අපට ජුලි 14 සිට ඔක්සිජන් හිඟයක් ඇති වී ඇති වී තිබෙනවා. නව ආසාදිත අවස්ථා වැඩිවීම නිසා එය දවසින් දවස තීරණාත්මක වෙමින් පවතිනවා’’ යැයි බාලි සෞඛ්‍ය ඒජන්සියේ ප්‍රධානී කෙතුට් සුවරායා පැවසීය.