කොටස් වෙළෙඳ පොළ ආයෝජනය හා කට වචනය

ආයෝජන උපදේශකයෙකු හා ගනුදෙනු කිරීමේදී ඔබ සිදුකළ යුතු අනිවාර්යය කාරණා කිහිපයක් පිළිබඳව 'අද' ආර්ථික පිටුවේ 'දැනුමෙන් ආයෝජනයට' තුළින් සාකච්ඡා කිරීමට අපි බලාපොරොත්තු වෙමු.

කොටස් වෙළෙඳ පොළ ආයෝජනයේදී ආයෝජකයා හා සම්බන්ධ වන ආයතනය වන්නේ කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයයි. කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ආයෝජකයෙකුට කොටස් වෙළෙඳ පොළට සෘජුව සම්බන්ධ විය නොහැකි අතර, ඔහු සම්බන්ධ විය යුත්තේ කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයක් හරහාය. මේ අනුව, ගනුදෙනු කිරීමේදී කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය හා ආයෝජකයා අතර අන්‍යොන්‍ය අවබෝධයක් තිබිය යුතුය. එසේ අවබෝධයක් නොමැති වූ විට, විවිධ ගැටලු පැන නගී.

ඇණවුම පටිගතවීමේ යාන්ත්‍රණයක් තිබේදැයි බැලීම

කොටස් වෙළෙඳ පොළ ආයෝජනයේදී ආයෝජකයා හා කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයේ ආයෝජන උපදේශක බොහෝ විට සම්බන්ධ වනු ලබන්නේ දුරකථනය මාර්ගයෙනි. කොළඹ කොටස් වෙළෙඳ පොළේ නීතිරීතිවලට අනුව කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයක්, තම ගනුදෙනුකරු සිදුකරන ඇණවුම් සඳහා දුරකථන පටිගත කිරීමක් සිදුකළ යුතු වන අතර, එසේ නොමැති නම් සියලුම ඇණවුම් ලිඛිතව ලබාගත යුතු වේ. එනම්, කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයකට දුරකථන ඇණවුම් පටිගත කළ හැකි යාන්ත්‍රණයක් තිබිය යුතු වන අතර, එසේ නොමැති නම් ලිඛිතව ඇණවුම් ලබාගත යුතු වේ. එනමුත්, බොහෝ අවස්ථාවලදී අප දැකඇත්තේ ආයෝජකයන් දුරකථනය මාර්ගයෙන් ඇණවුම් ලබාදීමයි.

ජංගම දුරකථනට ලබාදෙන ඇණවුම් පටිගත නොවීම

ඔබ ජංගම දුරකතනයකින් ඔබගේ ආයෝජන උපදේශකගේ ජංගම දුරකථනයට ඇණවුමක් ලබාදුනහොත් එය පටිගත කිරීමක් සිදු නොවන අතර, පසුකාලීනව යම් ගැටලුවක් මතු වුවහොත් එය සාක්ෂියක් ලෙස ඉදිරිපත් කළ නොහැකිය. එබැවින් ඔබ සිදුකළ යුත්තේ හැකි තරමින් කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයේ ස්ථාවර දුරකථනය ඇණවුම් ඉදිරිපත් කිරීම සඳහා භාවිත කිරීමයි. සමහර කොටස් තැරැව්කාර ආයතන දැනටමත් දුරකථන ඇණවුම් පටිගත කිරීම ආරම්භ කර ඇති අතර, තවත් සමහර ආයතන එසේ සිදුකරනු නොලබයි. කලින් පැවසූ ආකාරයට එවැනි පටිගත කිරීමක් සිදුකරනු නොලබයි නම්, ඇණවුම ලිඛිතව ලබාගත යුතු වේ.

කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය හා ආයෝජන උපදේශක අතර පැන නැගිය හැකි විවිධාකාරයේ ගැටලු

ඒවා අතර කිහිපයක් නම්,

1. කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ආයෝජකයා විසින් ලබා නොදුන් ඇණවුම් කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය මගින් ක්‍රියාත්මක කිරීම.

2. ගනුදෙනුකරුට නොදන්වා කොටස් මිලදී ගැනීම හෝ විකිණීම.

3. ගැනුම්කරු ලබාදුන් මිලට වඩා වෙනස් මිලකට ගනුදෙනු ක්‍රියාත්මක කිරීම.

4. ගනුදෙනුකරු ලබාදුන් සමාගමේ කොටස් මිලදී නොගෙන වැරදීමකින් වෙනත් සමාගමක කොටස් මිලදී ගැනීම.

5. ගනුදෙනුකරු මිලදී ගැනීමට හෝ විකිණීමට ලබාදුන් කොටස් ප්‍රමාණය වෙනසකට ලක්කර කොටස් මිලදී ගැනීම හෝ විකිණීම.

ආයෝජකයාගේ ගිණුමේ තිබූ කොටස් නොදන්වා විකිණීම

ඉහත සඳහන් කළ මෙම කාරණාවලට අමතරව, කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය හා ගනුදෙනුකරුවා අතර වෙනත් ආකාරයකද ගැටලු මතුවිය හැකිය. පසුගිය වසර කිහිපය සලකා බැලීමේදී සමහර අවස්ථාවලදී ගැටලු පැනනැගී ඇත්තේ කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය විසින් ආයෝජකයාට නොදන්වා ආයෝජකයාගේ ගිණුමේ තිබූ කොටස් විකිණීම හේතුවෙනි. බොහෝ විට එසේ සිදුවී ඇත්තේ ආයෝජකයා විසින් අදාළ මිලදී ගැනීම්වලට අවශ්‍ය මුදල් පියවී නොතිබීම හේතුවෙනි. උදාහරණයක් වශයෙන් ගනුදෙනුවක් සිදුකර දින තුනක් ඇතුළත එම ගනුදෙනුවට අවශ්‍ය මුදල ආයෝජකයා විසින් කොටස් තරැව්කාර ආයතනයට ලබාදිය යුතුය. යම්හෙයකින් කොටස් මිලදී ගෙන එම කොටස්වලට මුදල් නොගෙවා සිටියහොත්, එම කොටස් විකුණා දමා තමන්ට අයවිය යුතු මුදල් ලබාගැනීමට කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයට බලයක් ඇත.

ප්‍රථමයෙන් අනුකූලතා නිලධාරියාට ගැටලුව ඉදිරිපත් කිරීම

මේ ආකාරයට ගැටලු මතුවූ විට ආයෝජකයා විසින් කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයට හෝ කොටස් වෙළෙඳ පොළට තම ගැටලු ඉදිරිපත් කරනු ලබයි. අපි කලින් ලිපිවලත් සඳහන් කර ඇති ආකාරයට ගැටලුවක් මතු වූ විට ගනුදෙනුකරු විසින් ප්‍රථමයෙන්ම කොටස් තැරැව්කාර ආයතනයේ අනුකූලතා නිලධාරියාට (Compliance Officer) එම ගැටලුව ඉදිරිපත් කළ යුතු වේ. එම ගැටලුවට අනුකූලතා නිලධාරියාගෙන් ලැබෙන පිළිතුරට සෑහීමකට පත්විය නොහැකි නම්, ආයෝජකයාට ඒ පිළිබඳව කොටස් වෙළෙඳ පොළට පැමිණිලි කළ හැකිය. මෙහිදී, ගැටලුව මතුවන්නේ මෙම පැමිණිලි කිරීමේදී ඒ සඳහා අවශ්‍ය සාක්ෂි තිබේද යන්නයි. කොටස් තැරැව්කාර ආයතනය සතුව දුරකථන ඇමතුම් පටිගත කිරීමේ යාන්ත්‍රණයක් තිබේ නම්, ඔවුන්ට තම නිර්දෝෂීභාවය පෙන්වාදීම සඳහා දුරකථන ඇමතුම් පටිගත කිරීම් ඉදිරිපත් කළ හැකිය. එසේ පටිගත කිරීමක් සිදුව නොමැති නම්, තමන් ආයෝජකයා වෙතින් ලබාගත් ලිඛිත ඇණවුම් ඉදිරිපත් කළ යුතු වේ.

එමෙන්ම, ආයෝජකයාගේ පැත්තෙන් බලන විට ආයෝජකයා විසින් ලිඛිත ඇණවුමක් ඉදිරිපත් කර තිබේ නම්, එය ඔහුටද වාසිදායක වෙයි. එබැවින් කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ගනුදෙනු කිරීමේදී කටවචනය භාවිත නොකර සියලුම දේ ලිඛිතව සිදුකිරීමට හැකි නම්, එය ආයෝජකයෙකුට ඉතා වැදගත් වේ.

සියල්ල ලිඛිතව තබාගැනීමේ ඇති වැදගත්කම

ඇතැම් අවස්ථාවලදී සුළු ගැටලුවක් ඇති වූ විට ආයෝජකයා විසින් තම ආයෝජන උපදේශක අමතා වැරැද්දක් සිදුව ඇති බව දන්වා, ඒ පිළිබඳව කරුණු විමසනු ලබයි. එවිට ආයෝජන උපදේශක විසින් යම් වැරැද්දක් සිදුව ඇති බවත්, එය ඉතා ඉක්මණින් යථාතත්ත්වයට පත්වනු ඇති බවත් පවසනු ලබයි නම්, ඒ සියල්ල ලිඛිතව ලබාගැනීම ආයෝජකයාට ඉතා ප්‍රයෝජනවත් වනු ඇත. පසුගිය වසර කිහිපයේදී වාර්තා වූ සමහර ගැටලුවලදී ආයෝජන උපදේශක විසින් යම් වැරැද්දක් සිදුව ඇති බවත්, එය ඉතා ඉක්මණින් යථාත්ත්වයට පත්කරනු ලබන බවත් සඳහන් කළ බව ආයෝජකයන් පවසයි. එනමුදු, එසේ වැරැද්දක් පිළිගත් බවට ලිඛිත සාක්ෂියක් ඉදිරිපත් කිරීමට නොහැකි නම්, ගැටලු නිරාකරණය කිරීමේදී අවහිරතා මතුවේ.

එබැවින්, ආයෝජකයන් තේරුම්ගත යුතු ඉතා වැදගත් කාරණයක් වන්නේ කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ගනුදෙනු කිරීමේදී තමන් කරන සියලුම ගනුදෙනු හා සාකච්ඡා ලිඛිතව තබාගත යුතු බවයි. එසේම, තමන්ට ලැබෙන ගැනුම් කුවිතාන්සි, විකුණුම් කුවිතාන්සි, සීඩීඑස් මාසික වාර්තා වැනි දෑ ඉතා සුරක්ෂිතව තබාගත යුතු බවයි.

මෙම ලිපියෙන් අප සඳහන් කළේ කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ගනුදෙනු කිරීමේදී වාචිකව ගනුදෙනු නොකර, සියලුම දේ ලිඛිතව සිදුකිරීමේ ඇති වැදගත්කමයි. කොටස් වෙළෙඳ පොළේ ආයෝජනය කිරීම ඉතා පහසු ආයෝජන මාර්ගයක් වුවත්, සමහර අවස්ථාවලදී අත්වැරදීම් හේතුවෙන් ගැටලු පැන නැගිය හැකිය. එමෙන්ම, සමහර අවස්ථාවලදී හිතාමතාම වැරදි සිදුකිරීමට හැකියාවක් ඇත. එවැනි කාරණාවලින් තොරව තම ගනුදෙනු කිරීමට නම්, ආයෝජකයෙකුට මෙම කාරණා උපකාරී වනු ඇත. මෙයින් අපි අදහස් කරනු ලැබුවේ කොටස් වෙළෙඳ පොළේ නිතිපතා විශාල ගැටලු පැන නගින බව නොවේ. යම් ආකාරයකින් හෝ සුළුදෙයක් සිදු වුවත් එය ඉතා ඉක්මණින් යථාතත්ත්වයට පත්කර ගැනීමේ ඇති හැකියාව පිළිබඳවය.