දීඝවාපි සෑයේ අඩි 72ක වැඩ අවසන්

බෞද්ධ ජනතාව විසින් වන්දනාමාන කරනු ලබන සොළොස්මස්ථාන අතුරින් වැදගත් ස්ථානයක් වු දීඝවාපිය චෛත්‍ය රාජයාණන් වහන්සේ දිවයිනේ නැගෙනහිර පළාතේ අම්පාර දිස්ත්‍රික්කයෙහි පිහිටා ඇත.

ක්‍රි.ව 03 වන සියවසේදී පමණ ඉදි කර ඇති බවට සැලකෙන මෙම ස්ථුපය, සද්ධාතිස්ස රජු විසින් ඉදිකරවන ලද බවත්, එහි ධාතු ගර්භයේ බුදුරජාණන් වහන්සේගේ නිය ධාතුන් වහන්සේ තැන්පත් කර ඇති බවත් ඓතිහාසික මුලාශ්‍ර වල දැක්වෙන අතර, විවිධ සතුරු ආක්‍රමණ හමුවේ විනාශ වී තිබු මෙම ස්ථුපය පසුකාලීනව මහනුවර රාජධානි සමයේදී කිර්ති ශ්‍රී රාජසිංහ රජු විසින් පළමුවරට ප්‍රතිසංස්කරණය සිදු කොට ඇත. ඉන් අනතුරුව ද විවිධ හේතුන් මත විනාශ වී තිබු දීඝවාපිය ස්ථුපයේ නටබුන්, වර්ෂ 1916 දී කොහුකුඹුරේ ශ්‍රී රේවත ස්වාමින් වහන්සේ විසින් සොයා ගන්නා ලදි.

දශක තුනකට අධික කාලයක් පුරා පැවති යුධ ගැටුම් හේතුවෙන් කාගේත් අවධානයට ලක්ව නොතිබූ දීඝවාපිය චෛත්‍ය ප්‍රතිසංස්කරණය කටයුතු 2020 නොවැම්බර් මස 11 වන දින ආරක්‍ෂක අමාත්‍යාංශයේ පූර්ණ අධීක්‍ෂණය යටතේ හා පුරාවිද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ උපදෙස් මත ආරම්භ කෙරුණු අතර, ශ්‍රී ලංකා යුද්ධ හමුදා සහ සිවිල් ආරක්‍ෂක බලකා සාමාජිකයන්ගේ ශ්‍රම දායකත්වයෙන් එහි ඉදිකිරීම් කටයුතු මේ වනවිට සිදු කරනු ලබයි.

එතැන් පටන් අඛණ්ඩව දීඝවාපි ස්ථුපයේ ඉදිකිරීම් කටයුතු සිදු කෙරුණු අතර 2022 වර්ෂය අවසන් වන විට දාගැබේ උස අඩි 60 ක් පමණ ද, 2024 වර්ෂය අවසන් වන විට එහි උස අඩි 70 ක් පමණ ද වැඩ අවසන් කොට තිබිණ. මෑතකදී, එනම් 2025 අගෝස්තු 25 දින වන විට දාගැබේ උස දළ වශයෙන් අඩි 72 යි අඟල් 04 ක් පමණ වැඩ අවසන් කොට ඇත. නැගෙනහිර පළාතේ විශාලතම ස්ථුපය ලෙස සැලකෙන දීඝවාපී චෛත්‍යය පුර්ණ වශයෙන් ප්‍රතිසංස්කරණය කිරීමෙන් පසු එහි සම්පුර්ණ උස අඩි 268 යි අඟල් 06 කින් සමන්විත වනු ඇත.

ශ්‍රී ලංකා යුද්ධ හමුදා හා සිවිල් ආරක්‍ෂක බලකායේ සාමාජිකයන් විසින් දීඝවාපීය ස්ථුපයේ ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය ගඩොල් නිෂ්පාදනය කරනු ලබන අතර, ඒ අනුව දෛනිකව පිළිස්සු ගඩොල් 6000 ක පමණ ප්‍රමාණයක් නිෂ්පාදනය කරනු ලබයි. තවද, මෙම ප්‍රතිසංස්කරණ කටයුතු සඳහා ශ්‍රී ලංකා යුද්ධ හමුදා හා සිවිල් ආරක්‍ෂක බලකායේ සාමාජිකයන් 700 කට අධික පිරිසක් පුර්ණ ශ්‍රම දායකත්වය ලබා දෙන අතර, දෙස් විදෙස් බෞද්ධ බැතිමතුන් විසින් ලබා දෙන මුල්‍ය පරිත්‍යාග මඟින් චෛත්‍යයේ ප්‍රතිසංස්කරණ හා සංරක්‍ෂණ කටයුතු සඳහා අවශ්‍ය මුල්‍ය ප්‍රාග්ධනය සපයනු ලබයි.