සිංගප්පූරුවේ, ජපානයේ හා දකුණු කොරියාවේ කසළ කළමනාකරණය
ලෝකයේ කසළ ප්‍රතිචක්‍රිකරණය අතරින් ඉහළින්ම සිටින රට ලෙස දකුණු කොරියාව සැලකෙයි. ඔවුන් දිනපතා රටේ එක්වන කසළ සම්පතක් කරගෙන තිබේ. එමෙන්ම ජපානය හා සිංගප්පූරුව තුළද කසළ ප්‍රතිචක්‍රිකරණය පිළිබඳ ඉහළ තාක්ෂණයක් ක්‍රියාවට නැංවෙයි.
සිංගප්පූරුව
ආසියාවේ වේගයෙන්ම සංවර්ධනය කරා ළඟා වූ රටක් වන සිංගප්පූරුවටද එක් අවස්ථාවකදී කසළ ගැටලුවක් බවට පත්ව තිබිණි. ඉතා කුඩා ඉඩ ප්‍රමාණයකට හිමිකම් කියන සිංගප්පූරුව තුළ 1970 දී දිනකට එකතු වී ඇති කසළ ප්‍රමාණය ටොන් 1260 කි. නමුත් 2015 වසර වනවිට එම අගය ටොන් 8042 ක් බවට වර්ධනය වී තිබේ. ඒ අනුව සිංගප්පූරුවේ ජාතික පාරිසරික ඒජන්සිය කසළ කළමනාකරණය කිරීම පිළිබඳ උසස් කසළ කළමනාකරණ යාන්ත්‍රණයක් සකස් කර තිබේ. සිංගප්පූරුවේ ඉඩකඩ සීමාවීම එහිදී ඔවුන්ට මුහුණපෑමට සිදුව ඇති ප්‍රධානම ගැටලුව වී තිබේ. ඒ අනුව කාර්යක්ෂමව කසළ එකතු කිරීම හා ඒවා බැහැර කිරීම පිළිබඳ යාන්ත්‍රණයක් සකස් කිරීම තරමක් අසීරු කරුණක් බවට පත්ව තිබේ.ඒ අනුව ඔවුන් ප්‍රධාන ක්‍රම හතරක් යටතේ කසළ කළමනාකරණය කිරීමට ආරම්භ කර තිබේ.
01 පොදු කසළ එකතු කිරීමේ පටිපාටිය
ජාතික පාරිසරික ඒජන්සිය යටතේ ලියාපදිංචි වී පොදු කසළ එකතු කරන්නෝ තමන්ට වෙන් වූ භූගෝලීය ප්‍රදේශය තුළ ගෘහස්ථ වශයෙන් හා වෙළෙඳ ලෙස කසළ එක්රැස් කිරීම සිදුකරයි. මෙහිදී කසළ එකතු කරන්නන් ටෙන්ඩර් පටිපාටියකින් තෝරාගන්නා අතර, ඔවුන්ට කසළ එකතු කිරීමට අවශ්‍ය බලපත්‍ර ලබාදෙයි. මෙම කාලසීමාව වසර අටක් සඳහා වෙයි. මේ වනවිට ප්‍රධාන කසළ එකතු කිරීමේ ආයතන හතරක් යටතේ භූගෝලීය වශයෙන් වෙන් කළ ප්‍රදේශ හතක කසළ එකතු කිරීම සිදු වෙයි.
02 මහා කසළ එකතු කිරීමේ යාන්ත්‍රණය
ගෘහස්ථ හා වෙළෙඳ කසළ එකතු කරන පොදු කසළ එකතු කරන්නන්ට අමතරව මහා කසළ එකතු කිරීමේ යාන්ත්‍රණයේදී සිදුවෙන්නේ කර්මාන්ත හා වාණිජ වශයෙන් පවතින භූමිවල කසළ එකතු කිරීමයි. එහිදී ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන් කොටස් තුනක් හා එක් අනු කොටසක් යටතේ කසළ එකතු කිරීම සිදු කරයි.
ඒ පංතිය - I කාබනික නොවන අපද්‍රව්‍ය (ඉදිකිරීම් හා අලුත්වැඩියා කිරීමේ සුන්බුන්, ශාක හා ශාක කොටස්, ඉවත් කළ ගෘහ භාණ්ඩ, විද්‍යුත් උපකරණ, ලී පෙට්ටි හා වෙනත් විශාල අයිතම
II - ආහාර නොවන වෙනත් ප්‍රතිචක්‍රිකරණය කළ හැකි කසළ
බී පංතිය - කාබනික අපද්‍රව්‍ය (ආහර වැනි)
බී.1 පංතිය - භාවිත කළ ආහාර පිසීමේ තෙල්
සී පංතිය - I රොන් මඩ, ග්‍රීස්, මළාපවහන අපද්‍රව්‍ය, වැසිකිළි ටැංකි
II - නැව් හා ගුවන් යානාවලින් ඉවතලන සනීපාරක්ෂක අපද්‍රව්‍ය
03 - ඝන අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීමේ යටිතල ව්‍යුහය
සිංගප්පූරුවේ සංවර්ධන කටයුතු ආරම්භ වන මුල් වකවානුවේ එනම් 1960 හා 1970 දශකයේදී එරට එකතු වන කසළ විවිධ ස්ථානවල පොළොව පිරවීම සඳහා යොදාගෙන තිබේ. නමුත් මෙය දිගින් දිගටම කළ නොහැකි වීම හේතුවෙන් කසළ හරහා බලශක්තිය නිපදවීමේ යාන්ත්‍රණයකට එරට ජාතික පරිසර ඒජන්සිය 1970 දශකයේ අග භාගයේදී යොමු වෙයි. ඒ අනුව කසළ හරහා බලශක්තිය නිපදවන පළමු ආයතනය 1979 වසරේදී සිංගප්පූරුව ආරම්භ කරන විට අද වනවිට එය ආයතන හතරක් දක්වා වර්ධනය කර තිබේ. මේ හරහා ඔවුන්ගේ කසළ 90%කින් පමණ අඩු කරගැනීමට අවස්ථාව ලැබී අතරම කසළ සඳහා ගොඩබිමෙන් වෙන් කළ යුතු ඉඩද අඩු කරගෙන තිබේ.
04 - නීති විරෝධී ලෙස කසළ බැහැර කිරීම
නීති විරෝධී ලෙස කසළ බැහැර කරන්නන්ට එරෙහිව සිංගප්පූරුව තුළ දැඩි නීති ක්‍රියාත්මක වෙයි. එසේම නීතිවිරෝධී ලෙස කසළ බැහැර කිරීම සිංගප්පූරුවේදී බරපතළ වරදක් ලෙසද සැලකෙයි. එසේම නීති විරෝධී අයුරින් කසළ බැහැර කරන්නන් පිළිබඳ එරට ජාතික පාරිසරික ඒජන්සියට පැමිණිලි කිරීමටද අවස්ථාව ලැබී තිබේ.
The 3Rs
සිංගප්පූරුවේ කසළ ප්‍රතිචක්‍රිකරණය සඳහා ඔවුන් ජනතාවට මග පෙන්වන ප්‍රධාන සංකල්පයක් වන්නේ ත්‍රිවිධ ආර්ය.
Reduce - ඔබට අවශ්‍ය දේ පමණක් භාවිත කරන්න
Recycle - කසළ නැවත භාවිත කළ හැකි අයුරින් භාවිත කරන්න.
Reuse - එකම අවශ්‍යතාව සඳහා හෝ වෙනත් අරමුණක් වෙනුවෙන් ඒ දේ භාවිත කරන්න.
දකුණු කොරියාව
කසළ කළමනාකරණය ඉතාමත්ම ඉහළ තාක්ෂණයක් සහිතව සිදුකරන රටක් ලෙස දකුණු කොරියාව සැලකෙයි. දකුණු කොරියාවේ පාරිසරික අමාත්‍යාංශය විසින් එරට කසළ කළමනාකරණය කිරීමේ ක්‍රියාවලිය පාලනය කරේ. නගර සභා මට්ටමින් කසළ එකතු කිරීම සිදුවෙයි. එහිදී නිවාසවලින් ඉවතලන ආහාර, ප්‍රතිචක්‍රිකරණය කළ හැකි හා නොහැකි දෑ, වෙනත් විශාල අයිතම වෙන් වෙන් වශයෙන් බැහැර කිරීම සිදුවෙයි. දකුණු කොරියාව තුළ කසළ බැහැර කිරීම සිදුවෙන්නේ ඒ ඒ වර්ණය යටතේය. එසේම යම් ප්‍රදේශයක අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම සඳහා වෙන් කළ ප්‍රදේශයක් නොමැති නම් නිවාස ඉදිරිපිට පොලිතීන් බෑගයක දමා කසළ බැහැර කළ හැකි අතර, ඒ සඳහා දවසේ වෙන් කළ පැය කිහිපයක් පවතී.
දකුණු කොරියාව තුළ කසළ වර්ගීකරණය කිරීම ප්‍රධාන කොටස් හතරක් යටතේ සිදුකරයි.
01 ගොඩ කිරීම සඳහා යොදාගත හැකි කසළ
02 කාබනික අපද්‍රව්‍ය
03 ප්‍රතිචක්‍රිකරණය කළ හැකි අපද්‍රව්‍ය
04 විශාල කසළ අයිතම
මෙහිදී කාබනික අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරිමේදී එම අපද්‍රව්‍ය වියළා බැහැර කිරීම කළ යුතු වෙයි. කඩදාසි, වීදුරු, වානේ, රෙදි වර්ග හා ප්ලාස්ටික් දකුණු කොරියාව තුළ ප්‍රතිචක්‍රිකරණය සිදුකරයි.දකුණු කොරියාව තුළ සියෝල් අගනුවර අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය කරන Veolia සමාගම එම අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය ඉතාමත් සැලසුම්සහගතව සිදුකරයි.
Veolia සමාගම දියර හා ඝන අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය පිළිබඳ විශේෂඥතාවක් පවත්වාගෙන යන සමාගමකි. ඔවුන් ප්‍රධාන වශයෙන්ම අපද්‍රව්‍ය බලශක්තිය නිපදවන ප්‍රභවයක් ලෙස, ප්ලාස්ටික් ප්‍රතිචක්‍රිකරණය, අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණය හා ප්‍රවාහනය, තේරීම හා රසායනික ප්‍රතිකර්ම මෙන්ම ජීව වායු නිපදවීමටද යොදා ගනියි. දකුණු කොරියාව තුළ කසළ කළමනාකරණය කරන ක්‍රම අතරින් අවධානය යොමුකළ යුතු ක්‍රම පහක්
01 බලශක්ති ප්‍රභවයක් ලෙස
නගර සීමා බල ප්‍රදේශ තුළ එකතු වන අපද්‍රව්‍ය බලශක්ති ප්‍රභවයක් ලෙස යොදාගැනීම කොරියාව තුළ මෙන්ම ලෝකය තුළ බොහෝ විට යොදාගන්නා ප්‍රතිකර්මයකි.
02 ද්‍රව්‍ය නැවත ලබාගැනීම
ඉවත් කරන අපද්‍රව්‍ය තුළ පවතින භාවිත කළ හැකි ද්‍රව්‍ය නැවත ලබාගැනීම මෙයින් අපේක්ෂා කරයි. බොහෝ විද්‍යුත් උපකරණ හරහා Veolia සමාගම මෙය සිදුකරයි. එසේම ප්ලාස්ටික් අපද්‍රව්‍ය නැවත තේරීමක් සිදුකර එය විවිධ වර්ගවලට වෙන් කිරීමද සිදුකරයි. එසේම ඉවතලන ද්‍රව්‍යවලින් කොම්පෝස්ට් පොහොර ලබාගැනීමද ද්‍රව්‍ය නැවත ලබාගැනීමේ ක්‍රියාවලියට ඔවුන් විසින් ඇතුළත් කර තිබේ.
03 ඉතා අනතුරුදායක කසළ කළමනාකරණය
විවධි කර්මාන්ත ශාලාවලින් ඉවතලන අනතුරුදායක කසළ කළමනාකරණය කිරීමේදී ඒවා ආරක්ෂිත ලෙස එකතු කිරීම සහ ප්‍රවාහනය සිදුකිරීමට කටයුතු කරයි. පසුව ඒවා භෞත රසායනික ක්‍රියාවලියකට යොමු කිරීම, දවා අළු කිරීමට හෝ ගොඩ කිරීම සඳහා යොදාගනියි.
4 භෂ්මීකරණය
අපද්‍රව්‍ය කළමනාකරණයේදී විවිධ අවදානම් සහිත අපද්‍රව්‍ය පාලනය කිරීම සඳහා භෂ්මීකරණය සිදුකරයි. එහිදී අධික උෂ්ණත්වයක් යටතේ මෙය සිදුකරයි. සාමාන්‍යයෙන් එම අගය සෙල්සියස් අංශක 1100 ක් වෙයි.
05 කොටස් ගැලවීම
ගුවන් යානා, නෞකා, කර්මාන්ත සඳහා යොදාගන්නා වෙනත් කාර්මික උපකරණ කොටස් ගැලවීම මේ හරහා සිදුවෙයි. මෙය පිරිවැය ලාභදායී, ආරක්ෂිත මෙන්ම පරිසර හිතකාමී ක්‍රමයක් ලෙස ප්‍රසිද්ධය.
ජපානය
සිංගප්පූරුව හා දකුණු කොරියාව තුළ මෙන්ම ජපානය තුළද ඉතාමත් සැලසුම්ගතව සිදුකරන කසළ කළමනාකරණයක් ක්‍රියාවට නැංවෙයි. ඉහත රටවල් දෙකේදී මෙන්ම ජපානය තුළත් කසළ වෙන් කිරීම, නැවත භාවිතයට ගැනීම, භෂ්මීකරණය, බලශක්තියක් ලෙස යොදාගැනීම, ගොඩ කිරීමට යොදාගැනීම වැනි දෑ ක්‍රියාවට නැංවෙයි.
නමුත් ජපානය තුළ අවධානය යොමුකළ යුතු ප්‍රධානම කරුණ වන්නේ ඔවුන් කසළ ප්‍රවාහනය කරන ආකාරය, වෛද්‍ය අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම සඳහා ඔවුන් අනුගමනය කරන ක්‍රම, කසළ භාවිත කරමින් එදිනෙදා ජීවිතයට අවශ්‍ය දෑ නිර්මාණය කරගැනීම ආදී කරුණු පිළිබඳවයි.
ප්‍රවාහනය
කුඩා ප්‍රමාණයේ කසළ ප්‍රවාහනය කිරීමේ වාහනයේ සිට විශාල ප්‍රමාණයක කසළ ප්‍රවාහනය කළ හැකි වාහන දක්වා වූ පරාසයක වාහන ඔවුහු මේ සඳහා යොදාගනිති. සාමාන්‍යයෙන් කසළ ප්‍රවාහනය කිරීමට වැඩි පිරිවැයක් දැරීමට සිදුවන අතර, එය අවම කිරීමට ජපානය නවීන තාක්ෂණය භාවිත කර තිබේ. ඒ සඳහා ඉන්ධන කාර්යක්ෂමතාවකින් යුතු මෙන්ම වැඩි ධාරිතාවක් සහිත වාහන ජපානය භාවිත කර තිබේ. මේ සඳහා දෙමුහුන් වාහන, විද්‍යුත් මෝටර්වලින් ක්‍රියාත්මක ට්‍රක් ආදිය ජපානය විසින් නිෂ්පාදනය කර තිබේ.
වෛද්‍ය අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම
වෛද්‍ය අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීම නිසි ආකාරයට සිදු නොවුවහොත් රෝගාබාධ පැතිරීමට වැඩි ඉඩක් පවතියි. මේ පිළිබඳ දැඩි අවධානයක් යොමුකර ඇති ජපානය වෛද්‍ය අපද්‍රව්‍ය බැහැර කිරීමේදී ඒ සඳහා ප්‍රමුඛස්ථානයක් ලබා දී ඇත. ඒ සඳහා ප්ලාස්ටික් භාජන, කඩදාසි පෙට්ටි හා සිලි බෑග් යොදාගෙන නිසි ආකාරයට කළමනාකරණය කිරීමට කටයුතු කරයි.
නැවත භාවිත කළ හැකි ද්‍රව්‍ය නිර්මාණය
එදිනෙදා භාවිතයට යොදාගන්නා දෑ නිර්මාණය කිරීමේදී (ප්ලාස්ටික් බෝතල් ප්‍රතිචක්‍රිකරණය ආදී) ජපානය ඉහළින්ම සිටියි. ඔවුහු ප්ලාස්ටික් බෝතල්වලින් ෆයිබර් බවට පත්කළ නූල් නිර්මාණය කරමින් පසුව නැවත භාවිත කළ හැකි නිල ඇඳුම් නිර්මාණය කරයි. එසේම අත්වැසුම්, බෑග් හා විවිධ අවශ්‍යතා සඳහා යොදාගත හැකි කාපට්ද නිර්මාණය කරති.
popular news
ඔබේ අදහස් එවන්න.
ඔබේ අදහස් සිංහලෙන්, ඉංග්රීසියෙන් හෝ සිංහල ශබ්ද ඉංග්රීසි අකුරෙන් ලියා එවන්න.
